مدرسه علمیه ریحانه النبی (سلام الله علیها) تهران

دید و بازدیدی که شما اشاره کردید در اصطلاح دینی همان صله رحم است. صله رحم از اعمال بسیار شایسته است که هر مسلمانى نسبت به خویشاوندان خود باید رعایت کند و در برابر آن قطع رحم است که از گناهان محسوب می شود. برای آگاهی بیشتر شما باید بگوییم که صله رحم فقط با معاشرت و رفتن به منزل ارحام تحقق پیدا نمى‏کند؛ بلکه احوالپرسى تلفنى، دیدار در محل کار و یا برآورده نمودن نیازهاى آنان، از مصادیق صله رحم مى‏باشد. صله رحم مراتبی دارد. به عنوان مثال صله رحم گاهی اوقات با یک سر زدن محدود در حد چند دقیقه و به صورت ساده و گاهی اوقات نیز از طریق بر قرار کردن یک تماس تلفنی یا نوشتن نامه بر قرار شود گرچه ظاهرا صله رحم بیشتر آنجایی صدق می کند که ارتباط حضوری باشد.
دید و بازدید در اصل امر پسندیده ای است که ایرانیان در ایام نوروز و سال جدید انجام می دهند ولی اینکه بعد از مدت زمان خیلی کمی به دیدن مهمان خود می روند رسمی است عرفی که اکثر مردمان بر اساس عادت آنرا انجام می دهند که البته این را نمی توان جزء صله رحم محسوب کرد زیرا فقط تنها با آمدن رحم و یا با رفتن ما به دیدن آنها صله رحم مصداق پیدا کرده است و نیازی به رفتن طرف مقابل بدون فاصله به دیدن دیگری نمی باشد؛ این عمل یک رفتار کاملا عرفی است نه دینی لذا می توان این کار را نکرد و حتی بهتر است که بازدید را با فاصله انجام داد که ارتباط با رحم به صورت مستمر برقرار باشد نه اینکه صوری بوده و فقط رد تکلیف عرفی شده باشد.

از میان همه کارهای خوبی که در این ویژه نامه به طور کامل به آنها می پردازیم و هر کس از زاویه ای به آن نگاه می کند، صله ارحام یا همان دیدو باردید های نوروزی یکی از بهترین اتفاقاتی است که در نوروز رخ می دهد. اتفاق بزرگی که هیچ رقمه نمی توان از آن چشم پوشی کرد.

اینکه می گویم بزرگ نه برای هندوانه زیر بغل این کار گذاشتن که به خاطر اهمیت همه جانبه آن است.

قربت الی الله
اول از همه قبل از اینکه هر تصمیمی بگیرید یا از خانه بیرون بیایید نیت کنید. ما که معمولا در این روزها به دید و بازدید هم می رویم پس بهتر از قبل از هرچیزی یک نیت درست و حسابی کنیم که این دیدوبازدید ها به قصد قربت به پروردگار انجام شود. وقتی حق تعالی به خاطر این کار به ما انسانها مباهات می کند و عذاب را از ما دور می کند پس خودمان کم کاری نکنیم.

ادامه »

1. سلام دادن: اولین و مهمترین آداب دید و بازدید، سلام دادن است. چرا که سلام یکی از نامهای خداوند متعال است و با سلام کردن رحمت الهی نازل می­شود. حضرت رسول اکرم(ص) می­فرمایند: هرگاه به هم برخوردید با سلام کردن و دست دادن دیدار کنید و چون جدا شدید، با آمرزش خواهی از هم جدا شوید.[13]

2. دست دادن: دین مقدس اسلام سفارش کرده است وقتی که همدیگر را ملاقات می کنید دست بدهید زیرا تاریکی کینه را از بین می­برد و باعث آمرزش گناهان می­شود. حضرت رسول اکرم(ص) می­فرمایند: «با یکدیگر دست دهید؛ زیرا دست دادن کینه و کدورت را از بین می­برد.»[14] لازم بذکر است که دست دادن با کسانی که محرم هستند سفارش شده و در دید و بازدیدها و مهمانی­ها با کسانی که نامحرم هستند نباید دست داد هرچند که از خویشاوندان باشند. چرا که مورد نهی شارع مقدس قرار گرفته است.

3. معانقه: معانقه غیر از روبوسی است و شارع مقدس ما را به این موضوع سفارش کرده است. امام باقر(ع) می­فرمایند: «هر مؤمنی برای دیدن برادر خود برود خداوند برای هرگامی که بر می­دارد یک ثواب می­نویسد و یک گناه از او پاک می­شود و یک درجه بالا برده می­شود و چون در خانه اش را بکوبد، درهای آسمان به رویش گشوده گردد و چون باهم دست دهند و معانقه کنند (یکدیگر را در آغوش بگیرند) خدا رویش را به آنها کند.»[15] قهر با فامیل ممنوع بنای اسلام بر اساس مهر و محبت است. لذا شارع مقدس به ما این اجازه را نداده که با خویشاوندان خود قطع رابطه کنیم هر چند آنها با ما سنگین رفتار کنند. عبدالله سنان می­گوید به حضرت صادق(ع) عرض کردم: من پسر عمویی دارم که هرچه با او می پیوندم، از من می­برد. تصمیم گرفته­ام که اگر بار دیگر از من ببرد من هم از او ببرم. آیا شما اجازه می­فرمایید؟ حضرت فرمودند: اگر تو با او بپیوندی و او از تو ببرد، خداوند با هر دو شما خواهد پیوست ولی اگر تو از او ببری و او از تو ببرد، خداوند از هر دوی شما خواهد برید.[16] پیامدهای قطع رابطه 1. لعنت پیامبر(ص): شقاوت از این بیشتر که پیامبر مهربانی ها کسی را لعن کند و کسی که مورد لعن پیامبر واقع شود قطعاً از رحمت الهی بی­نصیب خواهد ماند. رسول اکرم(ص) می­فرمایند: «ملعون است، ملعون است کسی که قطع رحم کند»[17] 2. خشم خداوند: «فردی محضر پیامبر اکرم(ص) آمد و پرسید: مبغوض­ترین عملها نزد خداوند کدام است؟ حضرت فرمود: مشرک بودن به خداوند. آن مرد پرسید: بعد از آن کدام عمل است؟ حضرت جواب دادند: کسی که با خویشاوندن خویش قطع رابطه کند…»[18] این روایت هشدار بزرگی است برای کسانی که با خویشاوندانش قطع رابطه کردند. 3. احساس نکردن بوی بهشت: هرکس قطع رحم کند علاوه بر آنکه داخل بهشت نمی­شود، حتی بویش را نیز احساس نمی­کند و این یکی از بزرگترین خطرهاست که انسان را تهدید می­کند. امام صادق(ع) می­فرمایند: «خداوند بهشت را آفرید، آنگاه آن را پاکیزه کرد و بویش را معطر کرد و همانا بوی بهشت از فاصله دو هزار سال به مشام می رسد و کسی عاق والدین و قاطع رحم باشد، بوی بهشت را احساس نمی­کند».[19]

ادامه »